Kraft og vern treng ikkje vera motsetnadar

Stortinget sitt vedtak om å opna for konsesjonsbehandling av kraftverk i verna vassdrag markerer eit vendepunkt som me i stiftinga Anadrom følgjer nøye med på.

Anadrom er stifta av fleire ulike aktørar, mellom anna frå kraftnæringa, men også av interesser knytte til laksefiske og vern av vassdrag. Felles for er ønsket om at bruken av vassdraga skal baserast på grundig kunnskap og forsiktige val, slik at me både kan sikra ei berekraftig forvaltning av villaksen og samstundes ivareta samfunnsnytta.

For å oppnå dette, treng me ei open og faktabasert handsaming av alle prosjekt som kan påverka verna vassdrag. Ein bør ha ei ekstra grundig vurdering av verneverdiane, slik at ein ikkje gjer inngrep som skadar villaksstammene eller trugar økosystema i og rundt elvane. Laksebestandane er sårbare, og me har sett korleis sjølv små endringar i leveområda kan få store konsekvensar. Eventuelle inngrep bør difor gjerast med varsemd, og berre når dokumentasjonen syner at tiltaka har akseptable naturpåverknader og faktisk bidreg til tryggare lokalsamfunn eller naudsynt energi.

Samtidig veit me at landet treng meir straum, og det kan krevja nye løysingar. Då er det viktig å hugsa at me ikkje treng å setja natur og kraftutbygging opp som motsetnader. Forsking og teknologisk framsteg gjev nye moglegheiter for å produsera fornybar energi på ein meir skånsam måte. Dersom me skal finna desse gode løysingane, må det vera faglege utgreiingar som ligg i botnen, og me må ta særleg omsyn til vassdraga som alt er verna.

I stiftinga Anadrom jobbar me for at slike val skal byggja på faktabasert innsikt og berekraftig forvalting. Me kartlegg tilstanden i elvane, dokumenterer villaksen sine behov og fremjar føre-var-tilnærming i tett samarbeid med lokalsamfunn. Denne kunnskapen er avgjerande når myndigheitene skal vurdera korleis ein kan bruka vassdraga utan å setja økosystemet i fare. Målet vårt er at energi, folk og fisk kan sameinast. Då må me velja løysingar som tek vare på både verneomsyn og framtidas kraftbehov.